Libya đang rơi vào vòng xoáy báo thù giữa các bộ lạc. Nếu tình trạng này không được kiểm soát thì một làn sóng bạo lực mới sẽ kéo cả quốc gia vào hỗn loạn.
(ĐVO) Hơn 1 tuần sau cái chết của ông Gaddafi, cơn tức giận của người dân chuyển từ sự thù ghét nhà lãnh đạo bị lật đổi sang NTC vốn đang bất lực trước các binh đoàn quân sự.
Theo các nhà phân tích chính trị, cách duy nhất để lấy lòng và sự quy phục của người dân là NTC phải giải trừ vũ trang và đảm bảo an ninh thật tốt để các bộ lạc tôn trọng pháp luật.
“Tôi đã chứng kiến nhiều cuộc cách mạng. Nhưng đây không phải là cách mạng, đây là sự hỗn loạn. Tất cả đều là các hành động báo thù cá nhân. Nếu không có an ninh và ổn định, mọi người sẽ quay ra chống lại NTC”, Ali Mohamed – cựu quân nhân 57 tuổi dưới thời Gaddafi cho biết.
Dù cho những người trung thành với ông Gaddafi không hy vọng khôi phục lại chế độ của Gaddafi khi họ đã “sức tàn lực kiệt” và các thành viên trong gia đình nhà cựu lãnh đạo hoặc bị giết hoặc ly tán.
Theo các nhà phân tích chính trị, cách duy nhất để lấy lòng và sự quy phục của người dân là NTC phải giải trừ vũ trang và đảm bảo an ninh thật tốt để các bộ lạc tôn trọng pháp luật.
“Tôi đã chứng kiến nhiều cuộc cách mạng. Nhưng đây không phải là cách mạng, đây là sự hỗn loạn. Tất cả đều là các hành động báo thù cá nhân. Nếu không có an ninh và ổn định, mọi người sẽ quay ra chống lại NTC”, Ali Mohamed – cựu quân nhân 57 tuổi dưới thời Gaddafi cho biết.
Dù cho những người trung thành với ông Gaddafi không hy vọng khôi phục lại chế độ của Gaddafi khi họ đã “sức tàn lực kiệt” và các thành viên trong gia đình nhà cựu lãnh đạo hoặc bị giết hoặc ly tán.
 |
| Người dân Libya làm lễ tang cho người tân trong vòng xoáy báo thù ngày càng lan rộng. |
Sự trả thù bắt đầu
Ở miền trung và miền tây Libya – những nơi không phải là cội nguồn của cuộc cách mạng thì tình trạng khá tồi tệ.
Ở một thị trấn cách Tripoli 120km về phía tây nam, người dân cho biết 7 người đã bị giết chết khi một trung đoàn quân cách mạng đã tràn tới tấn công những người bị tình nghi từng ủng hộ ông Gaddafi.
Tại Bani Walid, các lãnh đạo của bộ lạc lớn nhất của Libya Warfalla cho biết họ đang tái cơ cấu để chuẩn bị cho một phong trào kháng chiến.
Tại Sirte, Tổ chức quyền con người đang yêu cầu NTC điều tra cái chết không rõ nguyên nhân của hàng chục người sau khi ông Gaddafi qua đời.
Vào ngày 30/10, nhóm nhân quyền này lại tố cáo binh lính từ thành phố Misrata “khủng bố” những người dân của thị trấn Tawarga gần đó để báo thù vì cho rằng những người này tham gia vào "hành động diệt chủng" của quân đội của ông Gaddafi.
“Báo thù đối với người dân Tawarga hay bất cứ lời buộc tội nào chống lại họ đều che mờ đi các thành quả của cuộc cách mạng”, Sarah Leah Whitson – giám đốc của tổ chức quyền con người khu vực Trung Đông và Bắc Phi nói.
Vòng xoáy bạo lực xuất hiện rõ nét ở nhiều nơi. Ví dụ như tại al Jemel – một thị trấn nhỏ với những ngôi nhà cát và hàng dừa nằm ở sa mạc phía tây nam Tripoli. Cư dân ở đây cho biết binh lính từ Misrata đã xuất hiện trước cửa nhà họ cách đây một tuần, tự ý xông vào nhà để tìm những người trung thành với ông Gaddafi.
Theo Al Koni Salem Mohammed, hàng chục thanh niên đã biến mất, trong đó có 4 người đã bị giết khi bị các binh sĩ này giam giữ. Cháu trai của Al Koni Salem Mohammed cũng đã thiệt mạng.
Phát biểu trước lễ tang diễn ra ở ven thị trấn, ông Al Koni Salem Mohammed đau đớn chỉ ra tờ giấy chứng tử với lý do “chết vì điện giât”. Ông cho biết xác của người cháu được tìm thấy ở gần khu giam giữ với lưỡi và bộ phận sinh dục đã bị cắt bỏ.
“Sau những sự việc này, con cháu của chúng ta sẽ không bao giờ tham gia vào cuộc nổi dậy nào nữa. Nếu điều này không chấm dứt thì chúng ta sẽ phản ứng,… Chúng tôi rất phẫn nộ. Tại sao chính phủ lại có một đội quân làm những điều như vậy?”, Mohammed đau khổ nói.
Hussein Silian cho biết con của ông đã bị giam giữ và giết chết vì ông ta đã phục vụ trong quân đội Gaddafi. “Chúng tôi chẳng còn chỗ nào để đi. Mong rằng ai đó hãy tước vũ khí của những băng nhóm đó, chúng đang trở thành tội phạm”, Silian nói.
Những mâu thuẫn và báo thù mang màu sắc của các bộ lạc. Những người dân tại al Jemel đổ lỗi cho người tới từ Misrata còn người dân Bani Walid tố cáo binh sỹ tới từ Zawiya.
Thậm chí, tại Bani Walid, người dân ủng hộ ông Gaddafi đang tấn công các vị trí NTC chiếm giữ. Các chỉ huy quân sự ở đây đang lo rằng một làn sóng du kích mới sẽ hình thành.
Hình bóng Gaddafi vẫn ám ảnh tương lai Libya
Các chỉ huy của NTC còn khá lo ngại về khả năng nổi dậy của những người trung thành với ông Gaddafi. “Quân đội của ông Gaddafi không còn chiến đấu, họ đang chạy trốn. Nhưng chúng tôi lo rằng họ đang tái tập hợp tại miền bắc Mali và phản công”, Omar al Mukhtar – chỉ huy của quân đội NTC tại phía bắt Bani Walid cho biết.
Dù ông Gaddafi đã chết, nhưng nhiều người vẫn còn ủng hộ và tôn ông là anh hùng. Tại al Jemel, người dân đưa tiễn người thân sang bên kia thế giới bằng khẩu hiệu “Allah, Muammar, Libya, đó là tất cả”.
Một trang mạng ủng hộ ông Gaddafi đã đăng tải: “Chúng tôi hứa với các bạn, lãnh đạo anh hùng, chúng tôi sẽ theo con đường của ông”. Tại Bani Walid, cả thành phố tràn ngập các dòng chữ vẽ trên tường ca ngợi ông Gaddafi.
Những dấu hiệu báo trước một thời kì khủng hoảng không thể tránh khỏi sau bất cứ cuộc chiến này đang dần hiện rõ tại Libya. Sự báo thù sẽ chỉ làm tăng lên cảm xúc ủng hộ nhà lãnh đạo bị lật đổ và khiến tình hình thêm trầm trọng.
“Với rất nhiều khả năng gây bất ổn đang nổi lên, thách thức đối với NTC trong việc xây dựng một nền an ninh vững vàng là rất lớn. Đây là một nguy cơ rõ ràng trừ khi NTC có thể tạo ra được những tiến bộ và thay đổi rõ rệt.”, Henry Wilkinson – giám đốc của tổ chức tư vấn rủi ro Janusian cho biết.
Ở miền trung và miền tây Libya – những nơi không phải là cội nguồn của cuộc cách mạng thì tình trạng khá tồi tệ.
Ở một thị trấn cách Tripoli 120km về phía tây nam, người dân cho biết 7 người đã bị giết chết khi một trung đoàn quân cách mạng đã tràn tới tấn công những người bị tình nghi từng ủng hộ ông Gaddafi.
Tại Bani Walid, các lãnh đạo của bộ lạc lớn nhất của Libya Warfalla cho biết họ đang tái cơ cấu để chuẩn bị cho một phong trào kháng chiến.
Tại Sirte, Tổ chức quyền con người đang yêu cầu NTC điều tra cái chết không rõ nguyên nhân của hàng chục người sau khi ông Gaddafi qua đời.
Vào ngày 30/10, nhóm nhân quyền này lại tố cáo binh lính từ thành phố Misrata “khủng bố” những người dân của thị trấn Tawarga gần đó để báo thù vì cho rằng những người này tham gia vào "hành động diệt chủng" của quân đội của ông Gaddafi.
“Báo thù đối với người dân Tawarga hay bất cứ lời buộc tội nào chống lại họ đều che mờ đi các thành quả của cuộc cách mạng”, Sarah Leah Whitson – giám đốc của tổ chức quyền con người khu vực Trung Đông và Bắc Phi nói.
Vòng xoáy bạo lực xuất hiện rõ nét ở nhiều nơi. Ví dụ như tại al Jemel – một thị trấn nhỏ với những ngôi nhà cát và hàng dừa nằm ở sa mạc phía tây nam Tripoli. Cư dân ở đây cho biết binh lính từ Misrata đã xuất hiện trước cửa nhà họ cách đây một tuần, tự ý xông vào nhà để tìm những người trung thành với ông Gaddafi.
Theo Al Koni Salem Mohammed, hàng chục thanh niên đã biến mất, trong đó có 4 người đã bị giết khi bị các binh sĩ này giam giữ. Cháu trai của Al Koni Salem Mohammed cũng đã thiệt mạng.
Phát biểu trước lễ tang diễn ra ở ven thị trấn, ông Al Koni Salem Mohammed đau đớn chỉ ra tờ giấy chứng tử với lý do “chết vì điện giât”. Ông cho biết xác của người cháu được tìm thấy ở gần khu giam giữ với lưỡi và bộ phận sinh dục đã bị cắt bỏ.
“Sau những sự việc này, con cháu của chúng ta sẽ không bao giờ tham gia vào cuộc nổi dậy nào nữa. Nếu điều này không chấm dứt thì chúng ta sẽ phản ứng,… Chúng tôi rất phẫn nộ. Tại sao chính phủ lại có một đội quân làm những điều như vậy?”, Mohammed đau khổ nói.
Hussein Silian cho biết con của ông đã bị giam giữ và giết chết vì ông ta đã phục vụ trong quân đội Gaddafi. “Chúng tôi chẳng còn chỗ nào để đi. Mong rằng ai đó hãy tước vũ khí của những băng nhóm đó, chúng đang trở thành tội phạm”, Silian nói.
Những mâu thuẫn và báo thù mang màu sắc của các bộ lạc. Những người dân tại al Jemel đổ lỗi cho người tới từ Misrata còn người dân Bani Walid tố cáo binh sỹ tới từ Zawiya.
Thậm chí, tại Bani Walid, người dân ủng hộ ông Gaddafi đang tấn công các vị trí NTC chiếm giữ. Các chỉ huy quân sự ở đây đang lo rằng một làn sóng du kích mới sẽ hình thành.
Hình bóng Gaddafi vẫn ám ảnh tương lai Libya
Các chỉ huy của NTC còn khá lo ngại về khả năng nổi dậy của những người trung thành với ông Gaddafi. “Quân đội của ông Gaddafi không còn chiến đấu, họ đang chạy trốn. Nhưng chúng tôi lo rằng họ đang tái tập hợp tại miền bắc Mali và phản công”, Omar al Mukhtar – chỉ huy của quân đội NTC tại phía bắt Bani Walid cho biết.
Dù ông Gaddafi đã chết, nhưng nhiều người vẫn còn ủng hộ và tôn ông là anh hùng. Tại al Jemel, người dân đưa tiễn người thân sang bên kia thế giới bằng khẩu hiệu “Allah, Muammar, Libya, đó là tất cả”.
Một trang mạng ủng hộ ông Gaddafi đã đăng tải: “Chúng tôi hứa với các bạn, lãnh đạo anh hùng, chúng tôi sẽ theo con đường của ông”. Tại Bani Walid, cả thành phố tràn ngập các dòng chữ vẽ trên tường ca ngợi ông Gaddafi.
Những dấu hiệu báo trước một thời kì khủng hoảng không thể tránh khỏi sau bất cứ cuộc chiến này đang dần hiện rõ tại Libya. Sự báo thù sẽ chỉ làm tăng lên cảm xúc ủng hộ nhà lãnh đạo bị lật đổ và khiến tình hình thêm trầm trọng.
“Với rất nhiều khả năng gây bất ổn đang nổi lên, thách thức đối với NTC trong việc xây dựng một nền an ninh vững vàng là rất lớn. Đây là một nguy cơ rõ ràng trừ khi NTC có thể tạo ra được những tiến bộ và thay đổi rõ rệt.”, Henry Wilkinson – giám đốc của tổ chức tư vấn rủi ro Janusian cho biết.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét