Mới được đưa vào sử dụng rộng rãi trong Quân dội Giải phóng Nhân dân Trung Hoa (PLA), Z-10 được xem là trực thăng tấn công hiện đại nhất của Trung Quốc.
(ĐVO) Z-10 là trực thăng tấn công được Tập đoàn Changhe Aircraft Industries Group (CAIG) phát triển, sự phát triển của Z-10 với sự đóng góp đáng kể của Eurocopter và Augusta.
Quá trình phát triển của Z-10 được bắt đầu từ những năm 1990, với nguyên mẫu đầu tiên cất cánh vào năm 2003, biến thể sản xuất loạt đầu tiên được cho là đã chuyển giao cho PLA sử dụng vào khoảng giai đoạn 2009-2010.
Hình dáng bên ngoài
Z-10 có thiết kế bên ngoài rất giống với trực thăng tấn công A-129 với buồng lái được thiết kế với hai phi công, một trước, một sau tương tự như trực thăng Mi-28, EC-665 Tiger và AH-64D Apache.
Quá trình phát triển của Z-10 được bắt đầu từ những năm 1990, với nguyên mẫu đầu tiên cất cánh vào năm 2003, biến thể sản xuất loạt đầu tiên được cho là đã chuyển giao cho PLA sử dụng vào khoảng giai đoạn 2009-2010.
Hình dáng bên ngoài
Z-10 có thiết kế bên ngoài rất giống với trực thăng tấn công A-129 với buồng lái được thiết kế với hai phi công, một trước, một sau tương tự như trực thăng Mi-28, EC-665 Tiger và AH-64D Apache.
![]() |
| Thiết kế của Z-10 có ảnh hưởng rất lớn từ A-129 của Italia Ảnh: Militarytoday |
Thân trên của Z-10 được thiết kế hơi hẹp nhằm giảm độ bộc lộ radar, phần thân dưới hơi hóp vào tạo thành một sống giữa buồng lái và thân dưới kéo dài hết thân của máy bay. Thiết kế này là một điểm khác biệt khá lớn so với các trực thăng tấn công của Nga và Mỹ.
Z-10 sử dụng rotor chính với cánh quạt 5 tấm, đường kính 12m, rotor đuôi có 4 cánh quạt.
Những khu vực quan trọng của trực thăng được bọc giáp nhằm chống lại vũ khí cá nhân. Nhiệm vụ chính của Z-10 là chống tăng, tuy nhiên, Z-10 cũng được cho là có khả năng không đối không hạn chế.
Cơ động tương đương Apache AH-64
Z-10 được trang bị 2 động cơ tuboshaft PT6C-67C Pratt & Whitney của Canada, công suất 1531 mã lực/chiếc. Động cơ của Z-10 mạnh hơn động cơ của EC-665 Tiger nhưng vẫn kém xa so với động cơ T700-701D của AH-64D Apache 2000 mã lực/chiếc, động cơ TV3-117VMA của Mi-28 2194 mã lực/chiếc, động cơ TV3-117VK của Ka-52 2200 mã lực/chiếc. Chịu chung hoàn cảnh hạn chế mà các động cơ tiêm kích bản địa gặp phải, động cơ cho trực thăng do ngành CNQP Trung Quốc chưa đủ mạnh và tin cậy.
Theo một số thông tin chưa được xác nhận, Ukraine đang chuyển giao cho Trung Quốc các công nghệ cần thiết để sản xuất động cơ tuboshaft bản địa tương tự như động cơ TV3-117 được trang bị cho Mi-28.
Z-10 sử dụng rotor chính với cánh quạt 5 tấm, đường kính 12m, rotor đuôi có 4 cánh quạt.
Những khu vực quan trọng của trực thăng được bọc giáp nhằm chống lại vũ khí cá nhân. Nhiệm vụ chính của Z-10 là chống tăng, tuy nhiên, Z-10 cũng được cho là có khả năng không đối không hạn chế.
Cơ động tương đương Apache AH-64
Z-10 được trang bị 2 động cơ tuboshaft PT6C-67C Pratt & Whitney của Canada, công suất 1531 mã lực/chiếc. Động cơ của Z-10 mạnh hơn động cơ của EC-665 Tiger nhưng vẫn kém xa so với động cơ T700-701D của AH-64D Apache 2000 mã lực/chiếc, động cơ TV3-117VMA của Mi-28 2194 mã lực/chiếc, động cơ TV3-117VK của Ka-52 2200 mã lực/chiếc. Chịu chung hoàn cảnh hạn chế mà các động cơ tiêm kích bản địa gặp phải, động cơ cho trực thăng do ngành CNQP Trung Quốc chưa đủ mạnh và tin cậy.
Theo một số thông tin chưa được xác nhận, Ukraine đang chuyển giao cho Trung Quốc các công nghệ cần thiết để sản xuất động cơ tuboshaft bản địa tương tự như động cơ TV3-117 được trang bị cho Mi-28.
![]() |
| Z-10 là trực thăng tấn công hiện đại nhất trong biên chế của PLA. |
Bản thân động cơ PT6C-67C Pratt & Whitney được xuất khẩu cho Trung Quốc để dùng cho các trực thăng dân dụng. Trung Quốc buộc phải mua giấy phép hoặc phát triển một động cơ bản địa để phục vụ cho quá trình sản xuất loạt. Động cơ cho biến thể sản xuất loạt của Z-10 vẫn chưa được công bố.
Z-10 có tốc độ tối đa 300km/giờ, tốc độ hành trình 250km/giờ, khả năng cơ động của Z-10 vượt qua trực thăng A-129 của Italy, và EC-665 Tiger với tốc độ tối đa lần lượt là 278km/giờ và 290km/giờ.
Tuy nhiên, khả năng cơ động của Z-10 vẫn kém xa so với Mi-28N, Ka-52 của Nga với tốc độ tối đa lần lượt là 320km/giờ và 350km/giờ. So với AH-64D Apache khả năng cơ động của Z-10 được cho là tương đương.
Độ bền khi hoạt động
Z-10 có phạm vi hoạt động chỉ 800km, khả năng này tỏ ra kém xa so với các trực thăng tấn công cùng loại của Mỹ, châu Âu và Nga. Phạm vi hoạt động của A-129 là 1.000km, Mi-28 là 1.100km, Ka-52 1.200km, EC-665 Tiger 1.300km, AH-64D Apache 1.900km. Trần bay tối đa của Z-10 là 6000 mét, khả năng này tương đương với các trực thăng tấn công cùng loại trên thế giới.
Tải trọng vũ khí
Nguyên mẫu của Z-10 được trang bị một pháo tự động 23mm gắn phía trước mũi do Trung Quốc sản xuất, pháo có khả năng quay 130 độ, biến thể sản xuất loạt đầu tiên được trang bị pháo tự động 30mm, cách bố trí pháo 30mm này rất giống với trực thăng A-129.
Pháo tự động 30 mm được cho là một thiết kế sao chép của pháo 2A72 của Nga, phạm vi tác chiến của pháo 30mm khoảng từ 1.000-2.000 mét.
Z-10 có tốc độ tối đa 300km/giờ, tốc độ hành trình 250km/giờ, khả năng cơ động của Z-10 vượt qua trực thăng A-129 của Italy, và EC-665 Tiger với tốc độ tối đa lần lượt là 278km/giờ và 290km/giờ.
Tuy nhiên, khả năng cơ động của Z-10 vẫn kém xa so với Mi-28N, Ka-52 của Nga với tốc độ tối đa lần lượt là 320km/giờ và 350km/giờ. So với AH-64D Apache khả năng cơ động của Z-10 được cho là tương đương.
Độ bền khi hoạt động
Z-10 có phạm vi hoạt động chỉ 800km, khả năng này tỏ ra kém xa so với các trực thăng tấn công cùng loại của Mỹ, châu Âu và Nga. Phạm vi hoạt động của A-129 là 1.000km, Mi-28 là 1.100km, Ka-52 1.200km, EC-665 Tiger 1.300km, AH-64D Apache 1.900km. Trần bay tối đa của Z-10 là 6000 mét, khả năng này tương đương với các trực thăng tấn công cùng loại trên thế giới.
Tải trọng vũ khí
Nguyên mẫu của Z-10 được trang bị một pháo tự động 23mm gắn phía trước mũi do Trung Quốc sản xuất, pháo có khả năng quay 130 độ, biến thể sản xuất loạt đầu tiên được trang bị pháo tự động 30mm, cách bố trí pháo 30mm này rất giống với trực thăng A-129.
Pháo tự động 30 mm được cho là một thiết kế sao chép của pháo 2A72 của Nga, phạm vi tác chiến của pháo 30mm khoảng từ 1.000-2.000 mét.
![]() |
| Khả năng mang tải trọng vũ khí và phạm vi hoạt động hạn chế khiến năng lực ngăn chặn trên chiến trường của Z-10 tương đối thấp Ảnh: Militaytoday |
Cánh phụ hai bên hông của Z-10 còn khá sơ khai với 4 điểm treo vũ khí, cánh phụ được thiết kế gần dưới bụng máy bay.
Z-10 chỉ có khả năng mang theo 8 tên lửa chống tăng HJ-9 một thiết kế sao chép của tên lửa chống tăng TOW-2A. HJ-9 là một tên lửa dẫn hướng bám chùm laser với đầu dò radar bán chủ động, tên lửa có tầm bắn hiệu quả từ 100-5.500 mét, khả năng xuyên giáp dày 1.200mm.
Theo một số nguồn tin, Trung Quốc đang phát triển một biến thể tên lửa chống tăng dẫn bằng laser với đầu dò radar bán chủ động có tên là HJ-10. Loại tên lửa này được cho là tương đương với tên lửa chống tăng AGM-114 Hellfire của Mỹ.
Tên lửa HJ-10 được cho là có tầm hoạt động trên 10km và dự định trở thành tên lửa chủ lực của Z-10. Ngoài ra, Z-10 có thể mang rocket không điều khiển, hoặc 4 tên lửa không đối không tầm thấp TY-90. Tuy nhiên, khả năng không đối không của Z-10 là rất hạn chế, chủ yếu ở trên lý thuyết.
Xét về khả năng mang tải trọng vũ khí, Z-10 tương đương với A-129 và EC-665 Tiger nhưng kém xa so với AH-64D Apache, Mi-28N, Ka-52. Bán kính chiến đấu ngắn, tải trọng vũ khí thấp, khả năng tấn công ngăn chặn trên chiến trường của Z-10 chỉ ở mức thứ yếu.
Hệ thống điện tử
Z-10 được trang bị một bộ cảm biến tìm kiếm và chỉ thị mục tiêu phía trước mũi máy bay, kiểu bố trí các hệ thống cảm biến tương tự như trực thăng A-129. Các hệ thống cảm biến nay bao gồm: Hệ thống tìm kiếm và chỉ thị mục tiêu FLIR, một camera ảnh nhiệt.
Z-10 chỉ có khả năng mang theo 8 tên lửa chống tăng HJ-9 một thiết kế sao chép của tên lửa chống tăng TOW-2A. HJ-9 là một tên lửa dẫn hướng bám chùm laser với đầu dò radar bán chủ động, tên lửa có tầm bắn hiệu quả từ 100-5.500 mét, khả năng xuyên giáp dày 1.200mm.
Theo một số nguồn tin, Trung Quốc đang phát triển một biến thể tên lửa chống tăng dẫn bằng laser với đầu dò radar bán chủ động có tên là HJ-10. Loại tên lửa này được cho là tương đương với tên lửa chống tăng AGM-114 Hellfire của Mỹ.
Tên lửa HJ-10 được cho là có tầm hoạt động trên 10km và dự định trở thành tên lửa chủ lực của Z-10. Ngoài ra, Z-10 có thể mang rocket không điều khiển, hoặc 4 tên lửa không đối không tầm thấp TY-90. Tuy nhiên, khả năng không đối không của Z-10 là rất hạn chế, chủ yếu ở trên lý thuyết.
Xét về khả năng mang tải trọng vũ khí, Z-10 tương đương với A-129 và EC-665 Tiger nhưng kém xa so với AH-64D Apache, Mi-28N, Ka-52. Bán kính chiến đấu ngắn, tải trọng vũ khí thấp, khả năng tấn công ngăn chặn trên chiến trường của Z-10 chỉ ở mức thứ yếu.
Hệ thống điện tử
Z-10 được trang bị một bộ cảm biến tìm kiếm và chỉ thị mục tiêu phía trước mũi máy bay, kiểu bố trí các hệ thống cảm biến tương tự như trực thăng A-129. Các hệ thống cảm biến nay bao gồm: Hệ thống tìm kiếm và chỉ thị mục tiêu FLIR, một camera ảnh nhiệt.
![]() |
| Thông số cơ bản: Dài 14,1m, cao 3,85m, đường kính rotor chính 12m, trọng lượng cất cánh tối đa 5500kg, trần bay 6000m Ảnh: Militarytoday |
Phi công lái Z-10 được trang bị mũ bảo hiểm tích hợp thiết bị nhắm mục tiêu và tương thích với pháo tự động 30mm. Toàn bộ hệ thống cảm biến và pháo 30mm có khả năng quay 130 độ theo chiều ngang.
Ban đầu Z-10 dự định trang bị radar bước sóng milimet như trực thăng của Nga, Mỹ. Không may, một loại radar như vậy không có sẵn trong các thiết kế của Trung Quốc.
Biến thể đi vào trang bị không có radar cho đến khi radar dành cho trực thăng được phát triển xong. Thông số kỹ thuật về hệ thống cảm biến của Z-10 gần như không được công bố, nếu có cũng không được rõ ràng.
Z-10 được cho là có trang bị hệ thống phòng vệ toàn diện với máy thu cảnh báo radar, laser, hệ thống tác chiến điện tử và hệ thống phóng mồi bẫy.
Z-10 được trang bị hệ thống fly-by-wire khá hiện đại, buồng lái được trang bị các màn hình LCD đa chức năng. Các hệ thống điện tử được thiết kế với công nghệ ảnh hưởng từ châu Âu.
Năng lực của các hệ thống vũ khí do Trung Quốc sản xuất nói chung và Z-10 nói riêng đa phần là trên lý thuyết và rất khó kiểm chứng. Không giống như sự phát triển của các hệ thống vũ khí của Nga và phương Tây, các chương trình phát triển vũ khí của Trung Quốc chưa bao giờ được công bố một cách công khai, nhất là các thông số kỹ thuật.
Điều này làm cho việc đánh giá các hệ thống vũ khí của Trung Quốc trở nên rất khó khăn. Tuy nhiên, dựa vào nền tảng công nghệ, thời gian phát triển của công nghiệp quốc phòng Trung Quốc. Các chuyên gia quân sự phương Tây đánh giá trực thăng Z-10 chỉ tương đương với Denel AH-2 của Nam Phi và A-129 của Italy.
Z-10 hoàn toàn không thể so sánh được với AH-64D Apache, EC-665 Tiger, Mi-28, Mi-35 và Ka-52 ở tất cả các chỉ số. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn tự tin tuyên bố rằng, Z-10 đứng thứ 4 trong Top 10 trực thăng tấn công hàng đầu thế giới, chỉ đứng sau Mi-28, Ka-52 và AH-64D Apache.
Ban đầu Z-10 dự định trang bị radar bước sóng milimet như trực thăng của Nga, Mỹ. Không may, một loại radar như vậy không có sẵn trong các thiết kế của Trung Quốc.
Biến thể đi vào trang bị không có radar cho đến khi radar dành cho trực thăng được phát triển xong. Thông số kỹ thuật về hệ thống cảm biến của Z-10 gần như không được công bố, nếu có cũng không được rõ ràng.
Z-10 được cho là có trang bị hệ thống phòng vệ toàn diện với máy thu cảnh báo radar, laser, hệ thống tác chiến điện tử và hệ thống phóng mồi bẫy.
Z-10 được trang bị hệ thống fly-by-wire khá hiện đại, buồng lái được trang bị các màn hình LCD đa chức năng. Các hệ thống điện tử được thiết kế với công nghệ ảnh hưởng từ châu Âu.
Năng lực của các hệ thống vũ khí do Trung Quốc sản xuất nói chung và Z-10 nói riêng đa phần là trên lý thuyết và rất khó kiểm chứng. Không giống như sự phát triển của các hệ thống vũ khí của Nga và phương Tây, các chương trình phát triển vũ khí của Trung Quốc chưa bao giờ được công bố một cách công khai, nhất là các thông số kỹ thuật.
Điều này làm cho việc đánh giá các hệ thống vũ khí của Trung Quốc trở nên rất khó khăn. Tuy nhiên, dựa vào nền tảng công nghệ, thời gian phát triển của công nghiệp quốc phòng Trung Quốc. Các chuyên gia quân sự phương Tây đánh giá trực thăng Z-10 chỉ tương đương với Denel AH-2 của Nam Phi và A-129 của Italy.
Z-10 hoàn toàn không thể so sánh được với AH-64D Apache, EC-665 Tiger, Mi-28, Mi-35 và Ka-52 ở tất cả các chỉ số. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn tự tin tuyên bố rằng, Z-10 đứng thứ 4 trong Top 10 trực thăng tấn công hàng đầu thế giới, chỉ đứng sau Mi-28, Ka-52 và AH-64D Apache.




Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét